pani domu
  • Kim są Spellmanowie?
    22.02.2015
    22.02.2015
    Czy (i w jakich przypadkach) końcówki -owie doklejanej do nazwiska można używać, kiedy chodzi o same kobiety? W jednym filmie padły słowa „Wracaj natychmiast do Spellmanów” (chodziło o siostry / siostry z bratanicą / dom zamieszkany przez siostry z bratanicą).
  • konstrukcje apozycyjne w tekstach umów
    5.03.2015
    5.03.2015
    Szanowni Państwo,
    w tekstach umów jest zapis wskazujący na strony je zawierające. Przykład:
    (…) między Gdyńskim Towarzystwem Czytelników JUTRZENKA SA wpisanym do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 00, o kapitale zakładowym 00 zł, reprezentowanym przez (…)

    Jaki rodzaj powinny przyjąć imiesłowy: wpisanym czy wpisaną, reprezentowanym czy reprezentowaną. Dopasowujemy je do towarzystwa czy spółki?
    Z wyrazami szacunku
    Magdalena Jacoń
  • Koszt

    30.03.2022
    30.03.2022

    Na początku chciałbym serdecznie podziękować za działanie pracowni SJP! Bardzo dużo nauczyłem się, czytając Państwa odpowiedzi na pytania osób zainteresowanych polszczyzną!

    A to moje pytanie: czy koszt może być używany wymiennie z ceną w przytoczonych przeze mnie przykładach? Ostatnio cały czas słyszę koszt w użyciu takim jak: „Koszt zjedzenia świeżej ryby nad morzem zwali nas z nóg.” (to nie „CENA ryby nad morzem” nas zwali?). Albo „koszt piwa w tym pubie to 10 zł”.

  • Kruchszy i bardziej przyjazny
    16.05.2017
    16.05.2017
    Chciałam zapytać Państwa, dlaczego w języku polskim sprawa stopniowania przymiotników jest tak skomplikowana. SPP podaje przy niektórych przymiotnikach dwie lub nawet trzy poprawne formy stopnia wyższego, przy innych tylko jedną, np. bardziej przyjazny lub przyjaźniejszy, ale tylko przyjemniejszy, łagodniejszy. Dlaczego bardziej przyjemny czy bardziej łagodny to formy niepoprawne? Z kolei np. forma kruchszy jest poprawna, a brzmi dziwnie. Myślałam do niedawna, że jest niepoprawna.
  • Kyrie eleison
    5.06.2013
    5.06.2013
    Witam,
    bardzo proszę o wyjaśnienie etymologii formuły Kyrie eleison.
    Pozdrawiam
    Alina Niemczyk
  • nie + jeszcze czy nie + imiesłów przymiotnikowy

    29.12.2023
    29.12.2023

    Dzień dobry, chciałbym zapytać o pisownię nie w zestawieniu z wyrazem jeszcze. Zgodnie z regułą 46.13. WSO (punkt e) nie należy pisać wówczas oddzielnie z przymiotnikiem i imiesłowem przymiotnikowym, a zgodnie z regułą 46.11. (punkt d) — również z rzeczownikiem. Tymczasem w tym samym słowniku pojawiają się przykłady typu: „niepoświęcony (np. kaplica jeszcze niepoświęcona) [168]”. Prosiłbym o wyjaśnienie tego zagadnienia. Z góry dziękuję.

  • Nieodmienianie nazwisk

    2.02.2022

    Na stronie miejskiej Wrocławia używa się najczęściej nieodmienionych form nazwisk w wyrażeniach „dom handlowy braci Barasch” i „pałac rodziny Wallenberg-Pachaly”. Dlaczego redaktorzy zamieszczanych tam tekstów nie używają odmienionych form, czyli „braci Baraschów” i „Wallenbergów-Pachalych”? Z porad zamieszczonych przez Państwa wynika, że nie ma powodów, aby nie odmieniać nazwisk niemieckich - zarówno jednoczłonowych, jak i dwuczłonowych.


    Z wyrazami szacunku

  • Obce wyrazy kursywą (ciąg dalszy?
    4.09.2009
    4.09.2009
    Szanowni Państwo,
    państwa zalecenie dotyczące nieodmieniania nieprzyswojonych w polszczyźnie słów afrykańskich budzi jednak moją wątpliwość. W tekst redagowanej właśnie przeze mnie powieści (przekład z angielskiego), której akcja toczy się w byłej Rodezji, wplecione są wyrazy pochodzące z różnych języków afrykańskich (m. in. plemion Ndebele, Shona). Część tych wyrazów wręcz prosi się o odmianę, a nieodmieniona po prostu źle brzmi. Czy mogę je odmieniać, nawet jeśli nie są zadomowione w polszczyźnie? Podaję kilka wyrwanych z kontekstu zdań powieści, a w nawiasach znaczenie danych wyrazów. Dodam, że wszystkie afrykańskie słowa są również zamieszczone w słowniczku na końcu książki.
    Czasem pijemy herbatę tak, jak to robią Afs – zanurzamy nasze kanapki w zielonych, emaliowanych kubkach, potem odgryzamy mokry kęs i pociągamy łyk herbaty, która, zanim ją połkniemy, rozlewa się po całych ustach.
    Robimy to tylko po to, by charf [naśladować] Afs, ale w końcu zawsze wracamy do rozkładania, lizania i zgniatania [kanapek].
    Odpychamy łokciami opony i puszczamy się biegiem do zamieszkanego przez Afs khaya [domu], skąd nadpływa ten dźwięk.
    Mieszkają tu wszyscy pracownicy farmy ze swoimi żonami i picaninami [picanin – dziecko] – razem około czterdziestu rodzin.
    Kuca przy ogniu i daje nam do ssania kawałek sadza [sadza – rodzaj posiłku z kukurydzy] obtoczony w cukrze.
    Spoglądam do góry i widzę ją, jak czeka na nas na stoep [podest] i już z daleka zauważa nasze poncha.
    Och, to dlatego, że amadlozi [duchy przodków] nie potrzebują w niebie szczurów i dlatego, że n’anga [szaman] potrzebuje szczurzych pazurów, by zrobić niezwykłe muti [lekarstwo].

    Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź,
    Anna
  • odmiana nazwisk
    13.03.2007
    13.03.2007
    Witam,
    proszę o potwierdzenie, że nazwisko Sawukinas należy w języku polskim odmieniać: Sawukinasa, Sawukinasowi itd. Nie mogę przekonać rodziny mojego partnera, że używanie tego nazwiska bez odmieniania jest nieprawidłowe.
    Pozdrawiam
  • outdoor
    13.04.2005
    13.04.2005
    Witam serdecznie
    i bardzo proszę o odpowiedź na pytanie, czy poprawne jest użycie słowa outdoor. Jeżeli tak, to czy należy je odmieniać (i w jaki sposób)? Jeżeli nie, to czy znany jest polski odpowiednik krótszy i poręczniejszy niż wypoczynek na świeżym powietrzu?
    Z wyrazami szacunku i wielką nadzieją na uzyskanie odpowiedzi,
    Jolanta Kubiak
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego